11. Kelâmda Aslolan Mânâ-yı Hakîkîdir.
Kelimenin delâlet ettiği hakikî mânâya göre hükme varı¬lır; karine olmadıkça mecâz-ı mânâya veya tağlîb kaidesine gö¬re mânâ çıkarmaya gidilmez.
Meselâ :
a) Bir kimse oğlu için bir şeyler vasiyet ederse, oğlunun oğlu buna girmez. Çünkü kelimenin hakikî mânâsı oğlu ifâde ediyor; torunu değil.
b) (A) Şu kadar malımı evlâdıma vakfettim» dedikten sonra ölürse, (A) nın erkek ve kız bütün çocukları buna girer, çünkü örf en «evlâd» kelimesi umumiyetle erkek ve kız çocuk¬larına delâlet eder; yâni mânâ-yı hakikîsi budur.
Mecelle Maddeleri 1-25
- Kadîm Kıdemi Üzere Terk Olunur
- Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir.
- Akidlerde İtibar Maksad ve Mânâyadır; Elfaz ve Mebâniye Değildir.
- Yakın Şüphe İle Zail Olmaz.
- Bir Şeyin Bulunduğu Hal Üzere Kalması Asıldır.
- Zarar Kadîm Olmaz
- Beraati Zimmet Asıldır
- Arızî Sıfatlarda Aslolan Ademdir
- Bir Zamanda Sabit Olan Şey..
- Yeni Meydana Gelen Bir Olayın ..
- Kelâmda Aslolan Mânâ-yı Hakîkîdir
- Sarahat Karşısında Delâlete İtibar Yoktur
- Mevrid-i Nasda İçtihada Mesağ Yoktur
- Kıyasa Aykırı Olarak Sabit Olan Şey ..
- İctihadla İctihad Nakz Olunmaz
- Meşakkat Kolaylığı Celbeder
- Bir İş Daralınca Genişlemeye Yüz Tutar
- Zarar Ve Mukabele-i Bizzarar Yoktur
- Zarar İzâle Olunur
- Zaruretler Mahzurlu Şeyleri Mubah Kılar
- Zaruretler Kendi Miktarınca Takdir Olunur
- Bir Özür İçin Caiz Olan Şey ..
- Mâni' Zail Oldukta Memnît Avdet Eder
- Bir Zarar Kendi Misliyle İzale Olunmaz
- Zararı Âmmı Defi' İçin Zararı Hass İhtiyar Olunur