13. Mevrid-i Nasda İçtihada Mesağ Yoktur.
Yâni bir mes'ele hakkında âyet veya hadîste kat'î bir be¬yân varsa, bu o mes'ele hakkında bir nass sayılacağından artık o mes'ele hakkında içtihada cevaz yoktur. Çünkü ictihad an¬cak kesin ve sarih olmayan mes'elelerde şâriin muradını arayıp bulmak için meşru'dur.
Meselâ:
a) Hâkim, boğazlanırken besmelenin kasden terk edildiği bir havyanın etinin satışına ve yenilmesine cevaz verecek olursa,. her ne kadar Şafiî mezhebinde buna cevaz verilmişse de hâkimin bu hükmü infaz edilmez.
b) Yine Hâkim, davacıyla dâvâlı arasındaki ihtilâfı halle¬derken, davacı, dâvâlıda 1000 lira alacağı olduğunu iddia edi¬yor; davalı da bunu inkâr ediyor. Hâkim davacıya yemin, dâ¬vâlıya da beyyine teklif ederse, böyle bir içtihadın hiç bir şer'î kıymeti yoktur. Çünkü Mütevâtir' hadîste: «Beyyine müddeîye aittir; yemin de münkir üzerinedir» buyrulmuştur ki bu bir nassdir. Artık buna karşı içtihada cevaz olmaz.
Mecelle Maddeleri 1-25
- Kadîm Kıdemi Üzere Terk Olunur
- Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir.
- Akidlerde İtibar Maksad ve Mânâyadır; Elfaz ve Mebâniye Değildir.
- Yakın Şüphe İle Zail Olmaz.
- Bir Şeyin Bulunduğu Hal Üzere Kalması Asıldır.
- Zarar Kadîm Olmaz
- Beraati Zimmet Asıldır
- Arızî Sıfatlarda Aslolan Ademdir
- Bir Zamanda Sabit Olan Şey..
- Yeni Meydana Gelen Bir Olayın ..
- Kelâmda Aslolan Mânâ-yı Hakîkîdir
- Sarahat Karşısında Delâlete İtibar Yoktur
- Mevrid-i Nasda İçtihada Mesağ Yoktur
- Kıyasa Aykırı Olarak Sabit Olan Şey ..
- İctihadla İctihad Nakz Olunmaz
- Meşakkat Kolaylığı Celbeder
- Bir İş Daralınca Genişlemeye Yüz Tutar
- Zarar Ve Mukabele-i Bizzarar Yoktur
- Zarar İzâle Olunur
- Zaruretler Mahzurlu Şeyleri Mubah Kılar
- Zaruretler Kendi Miktarınca Takdir Olunur
- Bir Özür İçin Caiz Olan Şey ..
- Mâni' Zail Oldukta Memnît Avdet Eder
- Bir Zarar Kendi Misliyle İzale Olunmaz
- Zararı Âmmı Defi' İçin Zararı Hass İhtiyar Olunur